Սպիրտայրոցի կառուցվածքը

1. Հեղուկաման (ապակյա կամ մետաղյա անոթ)
2. սկավառակով խողովակ
3. բամբակե պատրույգ
4. թասակ Հեղուկամանի մեջ ձագարով լցվում է էթիլ (գինու) սպիրտ` ամանի ծավալի 2/3-ից ոչ ավելի, սկավառակով խողովակի մեջ մտցվում է բամբակե պատրույգ այնպես, որ ծայրը խողովակից դուրս մնա 5-6 մմ: Երբ սպիրտայրոցը չի օգտագործվում, այն փակում են թասակով: Վառում են սպիրտայրոցը այրվող լուցկով:
Չի կարելի այն վառել մեկ այլ սպիրտայրոցով. դա կարող է հրդեհի պատճառ դառնալ: Սպիրտայրոցի բոցը չի կարելի հանգցնել փչելով. դա վտանգավոր է. պարզապես պետք է ծածկել թասակով: Սպիրտայրոցի բոցի առավելագույն ջերմաստիճանը 360օC է:
Մի քանի անգամ վառե՛ք և հանգցրե՛ք սպիրտայրոցը՝ պահպանելով կանոնները: !
Հիշե՛ք Չի կարելի սպիրտայրոցը վառել մեկ այլ սպիրտայրոցով. դա կարող է հրդեհի պատճառ դառնալ:
Չի կարելի սպիրտայրոցի բոցը հանգցնել փչելով. դա վտանգավոր է. պարզապես պետք է ծածկել թասակով:

Կենսաբանություն 7 Սեպտեմբերի 25-30

1. Ինչպե՞ս է մարդն օգտագործում կաթնաթթվային բակտերիաները։ 
   
   Կաթնաթթվային բակտերիաները կաթը թթվեցնում են, որի արդյունքում ստացվում են մածուն, թթվասեր, կաթնաշոռ, պանիր, յոգուրտ: Հայազգի գիտնական Լ.Հ. Երզնկյանը կաթնաթթվային բակտերիաների միջոցով ստացել է «Նարինե» սննդային հավելումը, որը նպաստում է աղիներում օգտակար բակտերիաների զարգացմանը։
2. Ինչո՞ւ առանց բակտերիաների գործունեության կյանքն անհնար կլինի երկրի վրա։ 
   
   Բակտերիաներին հաճախ անվանում են բնության սանիտարներ։ Բակտերիաները քայքայում են օրգանական նյութերը, կենդանի օրգանիզմների կենսագործունեության արգասիքները, մահացած բույսերի ու կենդանիների մնացորդները՝ վերածելով այդ բոլորը հումուսի և մաքրելով մոլորակը նեխող մնացորդներից։ Երկրի վրա կյանքն առանց բակտերիաների անհնար է։
   
3. Գինեգործության մեջ ի՞նչ դեր ունեն օգտակար  բակտերիաները։
   
   Գինու թթվային արտադրությունները կապված են խմորում և թթվեցում առաջացնող բակտերիաների հետ։
   
4. Բակտերիաների կողմից հարուցված ի՞նչ հիվանդություններ գիտես։ 
   
   Ախտածին բակտերիաները առաջացնում են ժանտախտ, տիֆ, խոլերա, թոքախտ հիվանդություններն են առաջացնում։

Հայկական լեռնաշխարհի հնագույն բնակիչները

1. Ի՞նչ է նշանակում homo erectus

Homo erectus նշանակում է «ուղղաձիգ մարդ»: Առաջացել է մոտ 1,5 միլիոն տարի առաջ և օգտագործել է կրակ:

2. Ո՞վ է նեանդեռթալցին

Նեանդերթալցի մարդկային ցեղի ոչնչացած կամ ձուլված ներկայացուցիչ: Ձևավորվել է մոտ 150-130 հազար տարի առաջ և անհետացել է մոտ 30 հազար տարի առաջ:

3. Նկարագրեք քարի դարը

Քարի դարը բաղկացած է երեք շրջաններից հին քարի դար միջին քարի դար և նոր քարի դար: Հին քարի դարը (պալեոլիթ) սկսվել է մարդկության պատմության սկզբից 2,6 միլիոն տարի առաջ և հասել մինչև Ք. ա. 12,000-րդ հազարամյակ: Միջին քարի դարը (մեզոլիթ) տևել է Ք. ա. 12-րդ հազարամյակից մինջև Ք. ա. 10-րդ հազարամյակը: Նոր քարի դարը (նեոլիթ) տևել է Ք. ա. 10-րդ հազարամյակից մինջև 5-րդ հազարամյակը: Հին քարի դարում մարդիկ ապրում էին քարանձավներում: Այս ժամանակաշրջանը հայտնի է նրանով, որ մարդիկ օգտագործում են կրակը, վարժեցնում կենդանիներին և քարից գործիքներ պատրաստում: Նրանք զբաղվում էին որսորդությամբ և քանդակում ժայռերի պատերին:

4. Տնտեսավարման ինչ տեսակների կային քարի դարում

Հին քարի դարում մարդիկ որսորդներ էին, ոչինչ չէին արտադրում, որսում էին կենդանիներ և ուտում, ինչպես նաև բույսեր մրգեր և այլն հավաքում և ուտում էին, այսինքն զբաղվում էին հավաքչությամբ::

5. Արդյո՞ք քարի դարաշրջանում կուզենայիք ապրել

Ոչ ես չէի ուզենա ապրել քարի դարաշրջանում, որովհետև այնտեղ դժվար է հայթհայթել ուտելիք:

Ֆիզիկական մեծություններ։Ֆիզիկական մեծությունների չափումը։Չափման սխալ։

1․Ինչ է նշանակում չափել որևէ ֆիզիկական մեծություն:

Չափել ֆիզիկական մեծությունը նշանակում է այն համեմատել նույնատիպ մեծության հետ, որն ընդունված է որպես միավոր։

2․Երկարության հիմնական և այլ  միավորները:Չափման գործիք

Չափման միավորներ՝ կմ, մ, դմ, սմ, մմ և այլն: Գործիք՝ քանոն

3․Ի՞նչ է չափիչ սարքի սանդղակ

Յուրաքանչյուր չափիչ սարք ունի սանդղակ։ Նայեք ձեզ լավ ծանոթ չափաքանոնին։ Բաժանումների գծիկները ևորոշ գծիկների մոտ գրված թվերը միասին ներկայացնում են քանոնի սանդղակը։

4․Ո՞րն է չափիչ սարքի չափման սահմանը։

Չափիչ սարքի սանդղակի ամենամեծ արժեքը կոչվում է սարքի չափման սահման։

5Ի՞նչն են անվանում սանդղակի բաժանման արժեք։Ինչպե՞ս են որոշում չափիչ սարքի բաժանման արժեքը։

Երկու հարևան գծիկների միջև հեռավորությունը կոչվում է սանդղակի բաժանման արժեք։

6.Ինչի՞ց է կախված չափման սխալը։

Չափման սխալը կախված է բաժանման արժեքից, և ընդունված է համարել, որ այն հավասար է բաժանման արժեքի կեսին։

7․Ինչպե՞ են որոշում չափման սխալը։

Չափման սխալը կախված է բաժանման արժեքից և չափաքանոնի սխալ դիրքից, ինչպես նաև չափման արդյունգները դիտելիս աչքի ոչ ճիշտ սիրքից:

Մաթեմ․ առանց բանաձևերի

1․Մայրիկը սեղանին է թողել 11 կտոր շոկոլադ և թույլ է տվել երեխային ուտել միայն մեկ կտոր՝ յուրաքանչյուր 30 րոպեն մեկ: Առաջին կտորն ուտելուց քանի՞ ժամ անց կվերջանան շոկոլադի կտորները, եթե երեխան լսի իր մայրիկին և միանգամից չուտի ամբողջ շոկոլադը:

5

2․ Գտիր օրինաչափությունը և որոշիր հաջորդ թիվը

60

3․ Ինչպե՞ս հինգ 5-ով ստանալ 31: Կարելի է օգտագործել ցանկացած մաթեմատիկական գործողություն։

5×5+5:5+5=31

4․ Ինչպես վեց 9-ով ստանալ 100։ Կարելի է օգտագործել ցանկացած մաթեմատիկական գործողություն։

9×9+9+9+9:9=100

5․ Գրիր երեք հաջորդական օր, առանց օգտագործելու հետևյալ բառերը․ «Չորեքշաբթի», «Ուրբաթ», «Կիրակի»։

Երեկ, այսօր, վաղը:

6․

7․

21

8․ Եթե գիշերը 12-ին անձրև է տեղում, կարելի՞ է ենթադրել, որ 72 ժամ հետո կլինի արևոտ եղանակ։

ա) Այո

բ) Ոչ

գ) Չգիտեմ

9․ Որոշիր, թե հարցական նշանի փոխարեն որ թիվը պետք է գրված լինի

13

10․ Գնացքը սյան կողքով անցնում է 15րոպեում։ Քանի՞ րոպեում գնացքը կանցնի իր երկարության երկու չափն ունեցող կամրջի վրայով։

30

Հայոց Լեզու

• Կետերի փոխարեն գրի՛ր մ կամ  ն և բառարանով ստուգի՛ր:

Անպաճույճ, ամբարտակ, անփարատ, անբասիր, անբերան, ամպրոպ, համբերություն, հանպատրաստից, անփառունակ, անպատեհ, անբարոյական:

•  Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ջորդանո Բրունոն ամբո. ութ տարի բան.ում մնաց: Սուր.հայրերը սպասում էին, որ  նա կ.նկճվի: Նա խոստովանում էր, որ ինքը մե.ք է գործել եկեղեցու դեմ, բայց պնդում էր, որ իր ուսմունքը ճշմարտա.ի է ու ամբո.ջական: Մտածելու համար նրան ին.սուն օր ժամանակ տվեցին և օրը երկու ամգամ՝ կես.րին ու կեսգիշերին,աստվածաբա.եր էին ուղարկում նրա խու.ը: Բայց նա ոչինչ չէր խնդրում: Երբ կարդինալի պալատում, կար.ում էին դատավ.իռը, նա ասաց. «Դուք ավելի մեծ երկ.ղով եք հայտնում ինձ դատավ.իռը, քան ես լսում եմ»:

Ջորդանո Բրունոն ամբողջ ութ տարի բանտում մնաց: Սուրբ հայրերը սպասում էին, որ նա կընկճվի: Նա խոստովանում էր, որ ինքը մեղք է գործել եկեղեցու դեմ, բայց պնդում էր, որ իր ուսմունքը ճշմարտացի է ու ամբողջական: Մտածելու համար նրան ինըսուն օր ժամանակ տվեցին և օրը երկու ամգամ՝ կեսօրին ու կեսգիշերին, աստվածաբառեր էին ուղարկում նրա խուցը: Բայց նա ոչինչ չէր խնդրում: Երբ կարդինալի պալատում, կարդում էին դատավճիռը, նա ասաց. «Դուք ավելի մեծ երկյուղով եք հայտնում ինձ դատավճիռը, քան ես լսում եմ»:

•  Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Պատկերացրեք, որ  ..րկրի վրա մեզ  հետ  մ…սին ապրում են …ակներ, որոնց կ.նքի ժամանակամիջոցը՝ ծնունդից մինչ. մահ, տեղա. որվում է վա.րկ.անի հազարերոր.ական մասում: Այդպիսի յուրաքանչ.ր .ակի կյանքի ըն.ացքում դիտվող աշխար.ը ակնթար.ային լուսանկարը կլինի: Այդ  նկարի մե. տար.րինակ դիրքերում քարացած անշարժ .ակներ՝ մարդի. կլինեն:

Պատկերացրեք, որ երկրի վրա մեզ  հետ  միասին ապրում են էակներ,  որոնց   կյանքի ժամանակամիջոցը՝ ծնունդից մինչև  մահ, տեղաորվում է  վաորկանի հազարերորական մասում: Այդպիսի յուրաքանչյուր   .էակի կյանքի   ընթացքում դիտվող  աշխարհը ակնթարթային լուսանկարը կլինի: Այդ  նկարի մեջ  տարորինակ դիրքերում քարացած անշարժ  էակներ՝ մարդիկ  կլինեն:

 Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Երկրագնդի վրա կ.նքը հավանաբար ծովում է սկզբնա.որվել: Ու թե. զար.ացման միլ.նավոր տարիներ են անցել, հիմ.լ մար.ու մարմնի հ.սվածքները ողողվում են աղային լու.ույթով, որն իր բաղադրութ.ամբ շատ նման է ծովի ջրին: Դրանք անհրաժեշտ են ն.թափոխության և .րգանիզմի ա.բողջ գործ.նթացի համար: Բայց ջուրը մ.այն .րգանիզմի առող. և արդ.նավետ գործուն.ությանն է նպաստում: Ծովն ինքնին սննդան.թերի աղ.յուր է: Վեր.ապես նա. ջրա.ին ճանապար.ների մասին հիշենք:

Երկրագնդի վրա կյանքը հավանաբար ծովում է սկզբնավորվել: Ու թեև զարմացման միլոնավոր տարիներ են անցել, հիմ.լ մարդ ու մարմնի հյսվածքները ողողվում ենաղային լուծույթով, որն իր բաղադրությամբ շատ նման է ծովի ջրին: Դրանք անհրաժեշտ են նյութափոխության և օրգանիզմի ամբողջ գործընթացի համար: Բայցջուրը միայն օրգանիզմի առողջ և արդունավետ գործունեությանն է նպաստում: Ծովն ինքնին սննդանմթերի աղբյուր է: Վերջապես նաև ջրային ճանապարհների մասին հիշենք:

38. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ա. թամար կղզու բոլոր շինություններից ամենահրաշափա.ը Սուր. Խաչի տաճարն էր: Բ. ուրավոր  նավեր ցամաքից կրում էին ամենա.նտիր քարերը՝ տաճարի շինվա.քի համար: Գագիկ թա.ավորը  մինչ. ան.գամ  հեթանոսական մի բերդ կործանել տվեց, որ դրա քարերն էլ բերեն Ա. թամար: Տաճարի շինվա.քի  համար օ.տագործվեց ավելի քան երկու հար. ուր լիտր կաթ: Պատերը զար.արված էին բար.րաքանդակ   պատկերներով,  որոնց մե. Աստվածաշնչյան հերոսների և Փրկ.ի բոլոր կար.որ  տն.րիություն .երը եր.ում էին:

Ախթամար կղզու բոլոր շինություններից ամենահրաշափառը Սուրբ Խաչի տաճարն էր: Բյուրավոր նավեր ցամաքից կրում էին ամենաընտիր քարերը՝ տաճարի շինվածքի համար: Գագիկ թագավորը մինչև անզգամ հեթանոսական մի բերդ կործանել տվեց, որ դրա քարերն էլ բերեն Ախթամար: Տաճարի շինվածքի համար օգտագործվեց ավելի քան երկու հարյուր լիտր կաթ: Պատերը զարդարված էին բարձրաքանդակ պատկերներով, որոնց մեջ Աստվածաշնչյան հերոսների և Փրկչի բոլոր կարևոր տնօրինությունները երևում էին:

Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Վեր.ապես նրանք  հասան հռ.ակավոր Խաչաղ.յուրին: Առա.նոր.ը մագլցեց ժայռն ու անց.ի մոտից մի պարան կապեց, որպե.զի տղաները կառ.ելով բար.րանան քարանձավ: Քարանձավային լճակից թա.վող առվակի մեղմ խոխոջ.նն էր լսվում: Ջուրն այնքան թա.անցիկ էր, որ հատակի խի.ն ու ավազը  եր.ում էին: Արշավախմբի  .րոնումները ցն.ող  ար.ունք տվեցին: Տղաները այդ քարանձավից ոչ միա.ն նախամարդու իրեր գտան, այլ., բազմաթիվ ստորգետն. անձավներ, լճեր ու գետեր:

Վերջապես նրանք հասան հռչակավոր Խաչաղբյուրին: Առաջնորդը մագլցեց ժայռն ու անցքի մոտից մի պարան կապեց, որպեսզի տղաները կառչելով բարձրանան քարանձավ: Քարանձավային լճակից թափվող առվակի մեղմ խոխոջյունն էր լսվում: Ջուրն այնքան թափանցիկ էր, որ հատակի խիճն ու ավազը երևում էին: Արշավախմբի որոնումները ցնցող արդյունք տվեցին: Տղաները այդ քարանձավից ոչ միայն նախամարդու իրեր գտան, այլև, բազմաթիվ ստորգետնյա անձավներ, լճեր ու գետեր:

Հայոց պատմություն 7 Հայկական լեռնաշխարհն ու հայերը

1. Ներկայացրու որոնք են հայկական լեռնաշարհի բուսական և կենդանական աշխարհի բազմազանության պատճառները:

Քանի որ հայկական լեռնաշխարհի կլիման փոփոխական էր, բուսական և կենդանական աշխարհը բազմազան էր:

2. Ինչ ազդեցություն կարող է ունենալ տարածքի բարձրություն երկրագործության և անասնապահության վրա:

Տարածքի բարձրության պատճառով, երկրի կլիման շատ փոփոխական է՝ ամառը լինում էր շատ շոգ և չորային կլիմա, ձմեռը լինումկ էր ցուրտ և ձյունառատ: Այս պատճառով ել երկրագործության համար խիստ անհրաժեշտ էր ոռոգման համակարգ անցկացնելը: Ոռոգման համակարգի ներդրումից հետո հայկական լեռնաշխուրհում զարգանում է երկրագործությունն և անասնապահությունը: Հայաստանը համարվել է վայրի ցորենի և խաղողի նախահայրենիքներից մեկը:

3. Ինչո՞վ էր պայմանավորված Արարատյան դաշտի կարևորությունը:

Արարատյան դաշտով է անցել Չինաստանն ու Հնդկաստանը Արևմուտքի Հյուսիսի հետ կապող հիմնական ճանապարհներից մեկը:

4. Ինչպե՞ս էր կլիման ազդում Հայկական լեռնաշհարհի բնակիչների առօրյա կյանքի վրա:

Հայկական լեռնաշխարհի բնակիչները զբաղվում էին երկրագործությամբ և անասնապահությամբ: Կլիմայական փոփոխությունները ստիպում էին, որ բնակիչները ոռոգման համակարգ ունենան, ինչի արդյունքում էլ ավելի զարգացան երկրագործությունը և անասնապահությունը:

5. Որքանո՞վ էր նպաստավոր կամ աննպաստ տարբեր ուղղություններով ձգվող լեռնաշղթաների ցանցը, որոնք երկիրը վերածել էին բազմաթիվ փակ շրջանների:

Լեռների և լեռնաշղթաների առկայությունը դրական և բացասական ազդեցություն ունեին: Դրական կողմն այն էր, որ թշնամիների համար շատ դժվար էր պատերազմել այդ տեղանքում, իսկ բացասական կողմն այն էր, որ մարդիկ ապրում էին իրարից կտրված: Դժվար էր ստեղծել մեկ միասնական հզոր պետություն:

6. Ինչպե՞ս կարող են Հայկական լեռնաշխարհի կլիման և բուսականությունն ազդել գաղթի (միգրացիայի), բնակեցման և ապրելակերպի վրա:

Եթե ստեղծվում են մարդկանց բնակության համար աննպաստ պայմաններ, մարդիկ փոխում են իրենց բնակության վայրը:

8. Ի՞նչ ազդեցություն կարող էին ունենալ բնական պաշարները տարածաշրջանի զարգացման վրա:

Հայկական լեռնաշխարհը հարուստ էր օգտակար հանածուներով և բուժիչ հանքային ջրերով: Հնագույն ժամանակներից երկրի ընդերքից հանել են ոսկի, երկաթ, պղինձ, կապար և այլն: Ներքին և արտաքին շուկայում մեծ համբավ ուներ վառ կարմիր հայկական ներկը՝ «որդան կարմիրը»: Այս ամենը մեծացնում էր հայկական լեռնաշխարհի ազդեցությունն տարածաշրջանում:

Present simple tense; positive, negative, question worksheet

1- My family often goes (go) out for dinner. 2- Jason and Lisa always like (like) to talk in class. 3- She drinks (drink) coffee all the time .4 – They never listen (listen) to the teacher. 5 – A good student always performs (perform) well in class. 6 – Our friends sometimes meet (meet) up in the shopping mall. 7 – Her aunty likes (like) to cook dinner for people. 8 – John’s dog usually obeys (obey) him. 9 – Lisa never does (do) her homework. 10. Every morning I get up (get up) at seven o’clock and (have) a shower. 

1 – I dont like to eat ice-cream.2- Aunty Sharon doesn’t eat chicken every night.3 – John and Lisa don’t do their homework on weekends.4 – Tim’s baby doesn’t cry.5 – We don’t always play football on Saturday.6 – He doesn’t watch the T.V. on Saturdays7 – I don’t understand my English homework.8 – My house doesn’t have a garden.9 – The shop doesn’t open until 12 o’clock.10 – She doesn’t like to play basketball. 

 1 —Does Lucy go to school at 8 o’clock in the morning? 2 Do you want a drink?3 …Does your teacher shout?4 Do Martyn and Janice like to dance at the weekends?5 Does your family go on holiday?6 Dose Jason have a course tomorrow?7 Do you want to go to the cinema?8 Does his mother go to the gym?9 Do you like to swim?10 Do Michael’s friends eat breakkfast in the morning? 

1 – school/always/go to/I  

I go to always school

2 – plays/never/football/Tom

Tom never plays football

3 – sometimes/meet/up/we

We sometimes meet up

4 – don’t/coffee/drink/like to/I

I don’t like to drink coffee

5 – sometimes/late/John/does/come/to school?

Does John sometimes come school late?

Հայոց լեզու

24. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Անօդ տարածության մեջ մարդն իր մարմինը չի զգում: (անօդ, անոթ)

Աղջիկը դասավորեց արհեստանոցի բոլոր անոթները ու դուրս եկավ: (անօդ, անոթ)

Տղայի աղմկոտ ու անհանգիստ վարքը վախեցնում էր ծնողներին: (վարկ, վարք)

Նրանք ամեն ինչ արեցին իրենց արտադրանքի վարկը բարձր պահելու համար: (վարկ, վարք)

25. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Սիրտն անհանգստությունից թրթռաց ու կարծես մի պահ կանգ առավ:

(թրթռալ,թռվռալ)

Ամբողջ օրը խաղաց ու թռվռաց և միայն երեկոյան հիշեց խոստումը:

(թրթռալ, թռվռալ)

Օրումեջ եկող այդ լուրերն էլ հարևանի զայրույթն անընդհատ բորբոքում էին ու գրգռում նրան:

(գռգռալ, գրգռել)

Քարերը գռգռալով իջնում էին լանջն ի վար, թռչում իրար գլխից ու ձորում միայն դադար առնում: 

(գռգռալ, գրգռել)

26. Կետերի փոխարեն գրի՛ր տրված բառերից մեկը:

Իր անկյունում նստած՝ մռմռում էր ու ինչ-որ բան նկարում. ոչ մեկն ու ոչինչ չի հետաքրքրում:

(մռմռալ, մրմռալ)

Սիրտը մրմռում էր, երբ հանկարծ նորից հիշում էր ցավից ու վիրավորանքից այլայլված այդ դեմքը:

(մռմռալ, մրմռալ)

Իրենց ձյունափառ գագաթները երկինք են կարկառում ու սպասում են:

(կարկառել, կռկռալ)

Բայց ինչո՞ւ եք անհամբեր կռկռում սպասե՛ք, էլի՛:

(կարկառել, կռկռալ)

Նա անապատում բարբառել ասում ճշմարիտ ու մարգարեական բաներ, բայց ո՞վ էր լսողը:

(բարբառել, բռբռալ)

Անմիտ ու անշնորհք բռբռում ես. ո՞վ կհասկանա, թե ի՛նչ ես ասում:

(բարբառել, բռբռալ)

27 Փորձիր բացատրել, թե ինչո՛ւ տրված բառերը և-ով չեն գրվում:

ա) Եվա, Եվգինե, Եվրոպա, Եվրասիա, Եվդոկիա:
Որովհետև մեծատառով են գրվում:

բ) եվրոպացի, համաեվրոպական, արևմտաեվրոպական, եվդոկիացի:
Որովհետև օտար լեզվից փոխառված բառեր են:

28. Ուշադրությո՛ւն դարձրու տրված բառերի կազմությանն ու ուղղագրությանը և օրինաչափությունը բացատրի՛ր:

Ա. Ոսկեվառ, գինեվաճառ, գերեվարել, ոսկեվազ, հոգեվարք, կարեվեր (ծանր, կարի վերք ստացած, խոցված):

Բ. Ոսկևորել, գոտևորել, ուղևոր, ուղևորվել, սերկևիլ, հևիհև:

29. Կետերի փոխարինի՛ր եվ հնչյունակապակցությունն արտահայտող մեկ կամ երկու տառով:

Երթ.եկել, .ա, նա., անձր.աբեր, առ.տուր, ոսկ.արս, գեր.աճառ, դափն.վարդ, ար.ելա.րոպական, ս.ագրել, հ.ասպառ, ուղ.ճար, ու.որ:

Երթևեկել, Եվա, նաև, անձրևաբեր, առևտուր, ոսկեվարս, գերեվաճառ, դափնեվարդ, արևելա եվրոպական, սևագրել հևասպառ, ուղեվճար, ուղևոր, Եվրոպական։

30.  Ա և Բ խմբերի բառերի գրությունը համեմատի՛ր: Ինչո՞ւ են Բ խմբի բառերը ն-ով գրվում:

     Ա. Ամբիոն, ամբարտավան, ամբար, ամբողջ, զամբյուղ, ըմբիշ, ամպ,    ամփոփ, ամփոփում, համբերել, ճամպրուկ, ճամփա, փամփուշտ:

     Բ. Անբուժելի, անբարյացկամ, անպարտ, անպայման,անպատրաստ, անփոխարինելի, անփույթ:

Ա խմբում սովորական բառեր են գրված, իսկ Բ խմբում բառերը սկսվում են ան սկզբնածանցով:

• Երբ է սկսվել ժողովուրդների մեծ գաղթը: 
  
  Համաշխարհային պատմության մեջ IV-րդ դարում սկսվեց ժողովուրդների մեծ գաղթը։
  
• Փորձեք ներկայացնել մեծ գաղթի պատճառները: 
  
  Եվրոպայի և Ասիայի բնակչության տեղաշարժի վրա ազդեց կլիմայի ցրտելը, որը սկսվել էր դեռ II դարից։ Մարդիկ ստիպված էին փնտրել բնակչության նոր վայրեր։
  
  
• Որտեղ էին ապրում գոթերը:Ինչ ցեղային միությունների էին բաժանված նրանք: 
  
  Գոթական ցեղերը հաստատվեցին Դանուբ գետից մինչև Դնեպր գետն ընկած շրջաններում։ Ձևավորվեցին երկու մեծ ցեղային միություններ արևմտյան (վեստ) գոթեր և արևելյան (օստ) գոթեր։
  
• Վերհիշեք թե երբ է Հռոմեական կայսրությունը բաժանվել երկու մասի։ 
  
  395 թ․ Հռոմեական կայսրությունը տրոհվեց երկու կայսրությունների Արևելյան և Արևմտյան։ Արևելյան և վերածվեց Բյուզանդիայի, իսկ Արևմտյան կայսրությունը վերացավ։
  
• 451թ ինչ հայտնի ճակատամարտ է տեղի ունեցել:Ինչ նշանակություն է ունեցել այն Եվրոպայի համար: 
  
  451 թ․ տեղի ունեցավ Ժողովուրդների ճակատամարտը։ Դրա շնորհիվ արևմուտքն ազատվեց քոչվոր հոների սպառնալիքից։ սա կայսրության վերջին ռազմական հաջողությունն էր։ Պետության գործերն արդեն տնօրինում էին ոչ թէ կայսերը, այլ կայսերական բանակի բարբարոս հրամանատարները։