Жил-был принц. Он хотел жениться, но только на настоящей принцессе. Он объехал весь свет, искал такую, но не нашёл. Принцесс было много, а вот настоящие ли они, этого он не мог понять до конца. Он вернулся домой и загрустил: уж очень ему хотелось жениться на настоящей принцессе. Как-то вечером сверкнула молния, загремел гром и полил дождь, как из ведра.И вдруг в ворота постучали. Старый король подошёл к воротам. Там стояла принцесса. Вода стекала с её волос и платья. Девушка сказала, что она настоящая принцесса. „Ну, это мы узнаем!”, – подумала старая королева, но ничего не сказала. Она пошла в спальню, сняла с кровати все тюфяки и подушки и положила на доски горошину. Потом королева взяла двадцать тюфяков и положила их на горошину, а на тюфяки ещё двадцать перин из пуха.
На эту постель и уложили на ночь принцессу. Утром её спросили, как она спала. – Ах, ужасно плохо! – ответила принцесса. – Я лежала на чём-то твёрдом, и теперь у меня всё тело в синяках! Это просто ужас!
Тут все поняли, что перед ними настоящая принцесса. Ведь она почувствовала горошину через двадцать тюфяков и двадцать перин из пуха! Принц женился на ней. Теперь-то он знал, что женится на настоящей принцессе.
Выберите правильный ответ
Тест
1.Почему принц никак не мог жениться? А) он был ещё молодой Б) потому что искал настоящую принцессу В) потому что искал красавицу
2.Какая была погода, когда в двери замка постучались? А) лил очень сильный дождь Б) день был пасмурный В) был снегопад
4.Кто открыл двери принцессе? А) принц Б) король В) слуга
5.Она уверяла короля А) что приехала в гости Б) что она настоящая принцесса В) что она заблудилась
6.Какой предмет помог выяснит королеве настоящая принцесса или нет? А) фасоль Б) боб В) горошина
7.Сколько тюфяков, перин и горошин положили на постель принцессы? А)20 тюфяков, 20 перин и одну горошину Б) несколько тюфяков, перин и горошину В) горстку гороха
8.Как провела ночь принцесса на этой постели? А) отлично выспалась. Б) не сомкнула глаз В) ей снились прекрасные сны
9.Что сделал принц, когда узнал, что она настоящая принцесса? А) женился на ней Б) они стали друзьями В) проводил домой
Հարկահանները դրանք Սյուդին, Կոզբադին, Բադին, Չարխադինն էին։ Նրանք ինքնավստահ էին երբ գնում էին հարկը վերցնելու, բայց հետո երբ Դավիթը եկավ, նդանց այրունալվա հետ ուղարկեց։
Առանձնացրու Մելիքի հրամանը՝ ուղղված իր ժողովրդին:
Կանչեցե՜ք, ասավ, իմ զորքը բոլոր. Հազար հազար մարդ նորելուկ մանուկ, Հազար հազար մարդ անբեղ, անմորուք, Հազար հազար մարդ բեղը նոր ծըլած, Հազար հազար մարդ նոր թախտից ելած, Հազար հազար մարդ թուխ միրուքավոր, Հազար հազար մարդ սիպտակ ալևոր, Հազար հազար մարդ որ փողեր հընչեն, Հազար հազար մարդ, որ թըմբուկ զարկեն…
Թվարկիր Դավթի հոր՝ Մհերի զենքերը:
Հըրեղեն ձի, ոսկի քամար, Ծալ-ծալ կապեն, գուռզը պողպատ, Թամբ սադափեն, կուռ սաղավարտ, Խաչ պատրաստին իր աջ բազկին, Զըրահ շապիկ, Թուր-Կեծակին
Մի անգամ մի աղվես գնում էր մեկել հանդիպեց մի խաղողի վազին, որի վրա սիրուն սիրուն կախված էին ոխկույզները: Աղվեսը որոշեց դնչով հասնել և պոկել խաղողը, բայց չկարողացավ: Թողեց ու գնաց ինքն իրեն ասելով: «Դեռ խակ է»:
Այսպես էլ կյանքում՝ աճն մարդիկ, որոնք չէն կարողանում որևիցե հաջողությունների հասնեն մեղքը գցում են պայմանների վրա:
Եզոպոսը համաշխարհային առակագրության խոշոր դեմքերից է: Նրա առակներով է պայմանավորված համաշխարհային գրականության մեջ առակագրության՝ որպես առանձին ժանրի զարգացումը: Եզոպոսի մասին կենսագրական տեղեկությունները շատ սուղ են: Ամենահին հիշատակությունը V դարի հույն պատմիչ Հերոդոտոսինն է, որից ենթադրվում է, որ նա ապրել է մ. թ. ա. VI դարում, Սամոս քաղաքում, եղել է ստրուկ և սպանվել է Դելփիքում: Ենթադրություններ կան, որ նա հույն էր` Թրակիայից կամ Փռյուգիայից: Եզոպոսի մասին շատ զրույցներ և ավանդություններ են պահպանվել: Դրանցից թերևս ամենահիշարժանը հետևյալն է.
Մի օր, Քսանթոսը ցանկանալով ճաշկերույթ տալ ի պատիվ աշակերտների՝ Եզոպոսին կարգադրեց, որ գնա աշխարհի ամենից լավ բանը գնի շուկայից և համեղ ճաշ պատրաստի:
-Շատ լավ, տե՛ր,-ասաց Եզոպոսը և գնաց:
Ճաշի ժամին յուրաքանչյուր աշակերտի առաջ մի աման լեզու էր դրած:
-Ի՞նչ է սա,-հարցրեց Քսանթոսը զարմացած:
-Լեզու, տեր իմ:
—Մի՞թե սա է աշխարհի ամենալավ բանը, հիմար,-գոռաց Քսանթոսը:
-Ասացեք, տեր իմ,-պատասխանեց Եզոպոսը,-ի՞նչ կա աշխարհում ավելի լավ , քան լեզուն. լեզուն է հասարակական կյանքի շաղկապը, ճշմարտության և իմաստության գործիքը, գիտությունների բանալին: Առանց լեզվի ինչպե՞ս կզարգանար ուսումն ու գիտությունը, առանց լեզվի ինչպե՞ս մարդիկ միմյանց պիտի հայտնեին իրենց ուրախությունը կամ վիշտը, իրենց հուզող մտքերը:
Բոլոր աշակերտները, նրանց հետ նաև Քսանթոսը, հավանություն տվեցին Եզոպոսի բացատրությանը:
Մի ուրիշ անգամ Քսանթոսն ասաց Եզոպոսին.
-Եզոպո՛ս, գնա շուկա և այս անգամ աշխարհի ամենավատ բանը բեր մեզ համար:
Եզոպոսը գնաց շուկա և դարձյալ լեզու բերեց: Քսանթոսը բարկությունից իրեն կորցրել էր:
-Հանդարտվե՛ք ,տեր իմ, -ասաց Եզոպոսը,-ի՞նչ կա աշխարհում ավելի վատ, քան լեզուն. դրանով են կործանվում ամբողջ պետություններ, դրանով են կատարվում բոլոր ստերը, կեղծիքներն ու բամբասանքները, դրանով են մարդիկ վիրավորական խոսքեր ասում միմյանց և դրանով են , վերջապես, թա-ավորները արձակում իրենց անարդար հրամանները: Լեզուն, տեր իմ, աշխարհի ամենալավ և ամենավատ բանն է, նայած , թե ում բերանի մեջ է գտնվում այն, նայած, թե ով է լեզվի տերը:
-Դու հաղթեցիր, Եզոպոս,-ասաց Քսանթոսն իր զայրույթը զսպելով:
Եզոպոսի առակները սրամիտ են, լի իմաստությամբ, մարդկային արժանապատվությամբ և ունեն փիլիսոփայախրատական նշանակություն: Մեզ հասած եզոպոսյան առակների հիմնական ժողովածուն (500-ից ավելի առակներ) կազմվել է I–II դարերում: Հին Հունաստանում ծագել է «եզոպոսյան լեզու» արտահայտությունը, երբ թե՜ բանավոր, թե՜ գրավոր խոսքում մտքերը Եզոպոսի նման արտահայտում են քողարկված, փոխաբերական արտահայտություններով: Հայ գրականության մեջ եզոպոսյան լեզուն վարպետորեն օգտագործել է առակագիր Վարդան Այգեկցին:
V դարում հայերն արդեն ծանոթ էին եզոպոսյան առակներին: Դրանք հայերեն առաջին անգամ լույս են տեսել 1818 թվին, Վենետիկում:
1.Տեքստի բառերից 4-ում բաց թողած տառի փոխարեն գծիկ է դրված: Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը և ներկիր որևէ գույնով:
աշխարհ
թագավոր
անարդար
թվին
մարդիկ
2.Տեքստում ընդգծի՛ր Եզոպոսից մեզ հասած տեղեկությունները:
Եզոպոսը համաշխարհային առակագրության խոշոր դեմքերից է: Նրա առակներով է պայմանավորված համաշխարհային գրականության մեջ առակագրության՝ որպես առանձին ժանրի զարգացումը: Եզոպոսի մասին կենսագրական տեղեկությունները շատ սուղ են: Ամենահին հիշատակությունը V դարի հույն պատմիչ Հերոդոտոսինն է, որից ենթադրվում է, որ նա ապրել է մ. թ. ա. VI դարում, Սամոս քաղաքում, եղել է ստրուկ և սպանվել է Դելփիքում: Ենթադրություններ կան, որ նա հույն էր` Թրակիայից կամ Փռյուգիայից: Եզոպոսի մասին շատ զրույցներ և ավանդություններ են պահպանվել: Դրանցից թերևս ամենահիշարժանը հետևյալն է.
3.Որպես աշխարհի լավ բան, Եզոպոսն ընտրել էր լեզուն, որովհետև`
ա.Լեզվի միջոցով են մարդիկ հայտնում իրենց ուրախությունը, վիշտը կամ հուզող մտքերը:
բ. Լեզվով են կատարվում բոլոր ստերը, կեղծիքները և բամբասանքները:
գ. Լեզուն ամենակարևոր օրգանն է:
դ. Լեզվի միջոցով են թագավորները անարդար հրամաններ արձակում:
4.Ինչո՞ւ Քսանթոսը Եզոպոսին ուղարկեց շուկա՝ աշխարհի ամենալավ բանը բերելու:
ա. Ցանկանում էր հետաքրքիր ընթրիք ունենալ:
բ. Ուզում էր տեսնել՝ ինչ կբերի Եզոպոսը:
գ.Ցանկանում էր ճաշկերույթ տալ՝ ի պատիվ աշակերտների:
դ. Ինքը չէր կարող գնալ:
5. Երկրորդ անգամ Քսանթոսն ի՞նչ խնդրեց բերել շուկայից:
Քսանթոսը Եզոպոսին ասաց գնա շուկա և այս անգամ ամենա վատ բանը բեր:
6.Տեքստից ելնելով գրիր, թե ինչո՞ւ է լեզուն աշխարհի ամենալավ բանը:
Ասացեք, տեր իմ,-պատասխանեց Եզոպոսը,-ի՞նչ կա աշխարհում ավելի լավ , քան լեզուն. լեզուն է հասարակական կյանքի շաղկապը, ճշմարտության և իմաստության գործիքը, գիտությունների բանալին:
7. Լեզվի մասին ի՞նչ առածներ գիտես, գրի՛ր երկու առած:
Թրի կտրածը կլավանա, լեզվի կտրածը չի լավանա: Ինչքան լեզու գիտես, էնքան մարդ ես:
8. Որպես աշխարհի ամենավատ բան, Եզոպոսն ընտրել էր լեզուն, որովհետև`
ա. Լեզվով մարդիկ վիրավորական խոսքեր են ասում միմյանց:
բ. Լեզուն կարևոր օրգան չէ:
գ. Առանց լեզվի էլ կլինի ապրել:
դ. Լեզուն թաց և լպրծուն է:
9. Տեքստում կարմիր ներկի՛ր մեկ հարցական նախադասություն:
Մի՞թե սա է աշխարհի ամենալավ բանը, հիմար,-գոռաց Քսանթոսը:
10.Տեքստից դուրս գրիր հոգնակի թվով օգտագործված գոյականները և առանձնացրու հոգակիի վերջավորությունը:
Прочитайте текст и определите границы предложений. Спишите, разделяя текст на предложения и расставляя завершающие знаки препинания.
Наступили холода от инея пожелтели берёзки и покраснели осины вода в реке потемнела холодный осенний ветер обрывал сухие листья и уносил их небо часто покрывалось тяжёлыми осенними облаками моросил мелкий осенний дождь осталась на реке Серая Шейка это была молодая уточка у неё было сломано крыло лебеди, гуси и утки начали готовиться к отлёту Серая Шейка не могла лететь со стаей она осталась на реке одна и долго провожала глазами улетавшую стаю сначала все летели одной живой кучей, а потом вытянулись в правильный треугольник и скрылись Серая Шейка, заливаясь слезами, думала: «Неужели я совсем одна Лучше бы Лиса меня тогда съела _»
Наступили холода. От инея пожелтели берёзки и покраснели. Осины вода в реке потемнела. Холодный осенний ветер обрывал сухие листья и уносил их. Небо часто покрывалось тяжёлыми осенними облаками. Моросил мелкий осенний дождь. Осталась на реке Серая Шейка. Это была молодая уточка. У неё было сломано крыло. Лебеди, гуси и утки начали готовиться к отлёту. Серая Шейка не могла лететь со стаей. Она осталась на реке одна и долго провожала глазами улетавшую стаю. Сначала все летели одной живой кучей, а потом вытянулись в правильный треугольник и скрылись. Серая Шейка, заливаясь слезами, думала: «Неужели я совсем одна. Лучше бы Лиса меня тогда съела».
37 թվին ձախից կցագրել են 3 թվանշանը: Արդյունքում որքանո՞վ մեծացավ թիվը:
300-ով
123-ին աջից կցագրել են 5 թվանշանը: Արդյունքում որքանո՞վ մեծացավ թիվը:
1112
Տրված 2 թվին աջից կցագրել 4, ձախից՝ 7։ Ստացված թվից հանել տրված թիվը։
722
Տրված 32 թվին աջից կցագրել 1, ձախից՝ 9։ Ստացված թվից հանել տրված թիվը։
9289
90 թվին աջից կցագրել 0, ձախից՝ 3, ստացված թվից հանել տրված թիվը։
3810
2051 թվին ձախից կցագրել են 4 թվանշանը: Որքանո՞վ մեծացավ թիվը:
40000-ով
206-ին աջից կցագրել են 2 թվանշանը: Ստացված թվից հանել տրված թիվը։
1856
Տրված 16365 թվին աջից կցագրել 4, ձախից՝ 5։ Որքանո՞վ մեծացավ թիվը:
5147289-ով
Տրված 175 թվին աջից կցագրել 0, ձախից՝ 3։ Ստացված թիվը գումարել տրված թվին։
31925
20 թվին աջից կցագրել 2, ձախից 8, Ստացված թիվը գումարել տրված թվին։
8222
Որքանո՞վ կմեծանա միանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 2
թվանշանը։
20-ով
Որքանո՞վ կմեծանա երկնիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 4 թվանշանը։
400-ով
Որքանո՞վ կմեծանա եռանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 5 թվանշանը։
5000-ով
Որքա՞ն կմեծանա քառանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 9 թվանշանը։
90000-ով
Որքանո՞վ կմեծանա եռանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 4 թվանշանը։
4000-ով
Որքա՞ն կմեծանա քառանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 8 թվանշանը։
80000
Որքա՞ն կմեծանա հնգանիշ թիվը, եթե նրա գրությանը ձախից կցագրենք 7 թվանշանը։
700000
Նարեկը Նարեին առաջարկեց մտապահել որևէ երկնիշ թիվ, այդ թվին ձախից կցագրել 5, այնուհետև ստացված թվից հանել մտապահված թիվը։ Արդյունքը Նարեկին պարզ էր։ Ո՞րն էր արդյունքը։
Յ կիսաձայնը միանում է որևէ ձայնավորի և երկհնչյուն կազմում: Հայերենի երկհնչյուններն են՝
այ- հայ, մայր, վայր
յա- պատյան, կյանք, բրդյա
ույ- հույս, բույր, բույն
յու-հյութ, մյուս
ոյ- խոյ, գոյ
յո-յոթանասուն, յոդ
եյ- թեյ, մեյլ
յի- լեռնային, կարդայի:
Երկհնչյուն է նաև ե-ն, որը բառասկզբում և ձայնավորից հետո՝ բառամիջում, արտասանվում է յէ, օրինակ՝ ելակ, ամենաերկար:
Եթե յ-ն երկու ձայնավորների միջև է գտնվում, այն երկհնչյուն է կազմում իրենից հետո եկող ձայնավորի հետ: Օրինակ՝ խաղայի բառում երկհնչյուն է ոչ թե այ-ը, այլ յի-ն:
4. Ընտրիր և լրացրու համապատասխան բառը՝ բյուր, սույն, սյուն, բույր:
Սույն թվի ապրիլ ամսին մասնակցեցինք օլիմպիադայի:
Տաճարի մեկ սյունը դեռևս կանգուն էր:
Ծաղիկների բույրը լցրել էր սենյակը:
Արագածը բյուր աղբյուրների լեռ է:
5. Արտագրիր և լրացրու երկհնչյունները՝ այ, յա, յու, յե:
Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի աշակերտը՝ Կորյունը, գրել է իր ուսուցչի կյանքի պատմությունը: Մեսրոպ Մաշտոցը ծնվել է Տարոնի Հացեկաց գյուղում: Նրա հայրը Վարդանն էր, իսկ մոր մասին տեղեկություններ չկան:
Մեսրոպը կրթություն ստացել է հունական դպրոցում: Հետո շրջել է Հայաստանով մեկ, ժողովրդի համար կարդացել է Աստվածաշունչ մատյանը և թարգմանել հայերեն: Նա հասկացել է, որ հայը պիտի իր գիրն ունենա, կարդա և գրի մայրենի լեզվով:
Անդրեասյան Արայիկ 