Բալզաթցիների նոր արկածները

Մի գյուղ է լինում, անունը Բալզաթ։ Բալզաթցիների գյուղը շատ փոքր է լինում։ Նրանք մի օր մտածում են իրենց կողքի գյուղը  վերցնել; Բալզաթ գյուղի թագավորը գնում է կողքի գյուղի թագավորի մոտ․

-Բարև, բարև բարի՛ գալուստ մեր գյուղ։ Իմ բալզաթցիները ուզում են ձեր գյուղը վերցնել։
-Ես թույլ չեմ տա իմ գյուղը վերցնել ձեզ,- ասաց թագավորը;

-Մեր Բալզաթ գյուղը շատ փոքր է, մենք վերցնելու ենք ձեր գյուղը։

-Դե ուրեմն կստեղծենք պատերազմ, ով հաղթի, նրան էլ կպատկանի գյուղը,- ասաց թագավորը։
Համաձայնվեց Բալզաթի թագավորը։ Մի քանի օր հետո բալզաթցիները պատրաստվում են պատերազմին, նրանք ուզում են բարձրանալ դեպի արև, որպեսզի արևից ուժ ստանան, որ կարողանան կրակով կռվել։ Բալզաթցիները տակառներով բարձրանում են դեպի արևը։ Թագավորը տեսնում է, որ տակառները վերջացել են։ Ասում է․

-Ծառի ճյուղը իջեցրեք ինձ մոտ, ես կբռնվեմ ճյուղից, ձեռքերս կթողնեմ և կթռչեմ արևի մոտ։ Թագավորը թողնում է ձեռքերը և ընկնում, ոտքը՝ ջարդում։ Նրա առաջնորդը գնում է մյուս գյուղի թագավորի մոտ և ասում․

-Թագավո՛ր,․ կներեք մեզ, եկեք դուք ձեր գյուղը տվեք մեզ, և ամեն ինչ վերջանա։

Թագավորը չի համաձայնվում, բարկանում է և իր թիկնապահներին ասում է, գնում են և հարձակվում, նրանց վրա և սպանում:

 

 

Cон малчика

Как будто он ушёл  из дома и идёт сам не зная куда. Смотрит–стоят ворота а на них написано. Добро пoжаловать в Рыжий город. Мальчик вошёл в город. Светило солнце. Было жарко. В этом городе всё было рыжим. Рыжие ручьи текли по рыжему песку в рыжие реки. А над рыжими реками  висели рыжие радуги.

Ձախորդ Փանոսի ձայնագրությունը

 

Հ․ Թումանան «Շունն ու կատուն»

Ժամանակով Կատուն ճոն էր,«
Շունն էլ գըլխին գըդակ չուներ,
Միայն, գիտեմ ոչ` որդիանց որդի,
Ճանկել էր մի գառան մորթի:

Եկավ մի օր, ձմեռվան մըտին,
Կատվի կուշտը տարավ մորթին:

— Բար’ աջողում, ուստա Փիսո,
Գլուխըս մըրսեց, ի սեր Աստծո,
Ա՛ռ էս մորթին ու ինձ համար

Մի գդակ կարի գըլխիս հարմար:
Վարձիդ համար միամիտ մընա՛,
Համա-համա շատ չուշանա:

— Աչքիս վըրա, քեռի Քուչի,
Մի գըդակ ա, հո մի քուրք չի․

Քու թանկագին խաթեր համար
Ուրբաթ օրը համեցեք տար:
Փողի մասին ավելորդ ա,
Մեր մեջ խոսելն էլ ամոթ ա,
Ի՜նչ մեծ բան ա, տո՜, հե՛ր օրհնած,

Միա՜յն, միա՜յն մի գդակի վարձ:

Ուրբաթ օրը քեռի Քուչին`
Ուստից առաջ` բաց-բաց կուճին
Թափ-թափ տալով` ծանդըր ու մեծ,
Ուստա Կատվի շեմքում կանգնեց.

— Ուստեն ո՞ւր ա… փափախս ո՞ւր ա…
— Մի քիչ կացի, հրես կերևա:

II
Ուստեն եկավ քուրքը հագին,
Շանը տեսավ, բեղի տակին
Իրեն-իրեն քիչ փընթփընթաց,

Ու մուշտարու վըրա թընդաց.
— Ցուրտը տարա՞վ… վա՜հ, տընա՛շեն,
Չես թող անում մի շունչ քաշեն.
Հեշտ բան հո չի՞, հըլա նոր եմ
Ցըրցամ տըվել, թե որ կարեմ:

— Դե հե՛ր օրհնած, էտե՛նց ասա,
Էդ բարկանալդ էլ ընչի՞ս ա:
Փող եմ տըվել, վախտին կարի,
Թե չէ` ասա, էգուց արի:
Համ ասում ես, համ չես կարում,

Համ խոսում ես, վըրես գոռում,
Հա՛մ, հա՛մ, հա՛մ, հա՛մ,
Քանի, ախպեր, գընամ ու գամ…
Ասավ Քուչին ու նեղացած
Վերադարձավ գլուխը բաց:

III
Մին էլ եկավ, դարձյալ չըկար.
Էս անգամը դիպան իրար.
Էլ անպատիվ, անկարգ խոսքեր,
Էլ հին ու նո՜ր, էլ հերն ու մե՜ր,
Էլ գող Փիսո՜, էլ քաչալ Շո՜ւն…

Բանը հասավ դիվանբաշուն:
Շունը մինչև գընաց, եկավ,
Ուստա Կատուն կոտըրն ընկավ,
Գըլուխն առավ ու մի գիշեր
Հայդե՛, կորավ. էն կորչիլն էր․․․

IV
Էն օրվանից մինչև օրս էլ
Շունն էս բանը չի մոռացել,
Մըտքում հըլա դեռ պահում ա,
Որտեղ Կատվին պատահում ա,
Վեր ա թըռչում, վըրա վազում,

Իրեն մորթին ետ ա ուզում.
Իսկ սևերես Կատուն հանկարծ
Ետ ա դառնում ու բարկացած
Փըշտացնում ա. մըթամ նոր եմ
Ցըրցամ տըվել, թե որ կարեմ:

Ժամանակով Կատուն ճոն^[1] էր,
Շունն էլ գըլխին գըդակ^[2] չուներ,
Միայն, գիտեմ ոչ` որդիանց որդի^[3],
Ճանկել էր մի գառան մորթի:

Եկավ մի օր, ձմեռվան մըտին,
Կատվի կուշտը տարավ մորթին:

— Բար’ աջողում, ուստա Փիսո,
Գլուխըս մըրսեց, ի սեր Աստծո,
Ա՛ռ էս մորթին ու ինձ համար

Մի գդակ կարի գըլխիս հարմար:
Վարձիդ համար միամիտ մընա՛,
Համա-համա շատ չուշանա:

— Աչքիս վըրա, քեռի Քուչի,
Մի գըդակ ա, հո մի քուրք չի․

Քու թանկագին խաթեր համար
Ուրբաթ օրը համեցեք տար:
Փողի մասին ավելորդ ա,
Մեր մեջ խոսելն էլ ամոթ ա,
Ի՜նչ մեծ բան ա, տո՜, հե՛ր օրհնած,

Միա՜յն, միա՜յն մի գդակի վարձ:

Ուրբաթ օրը քեռի Քուչին`
Ուստից առաջ` բաց-բաց կուճին
Թափ-թափ տալով` ծանդըր ու մեծ,
Ուստա Կատվի շեմքում կանգնեց.

— Ուստեն ո՞ւր ա… փափախս ո՞ւր ա…
— Մի քիչ կացի, հրես կերևա:

II
Ուստեն եկավ քուրքը հագին,
Շանը տեսավ, բեղի տակին
Իրեն-իրեն քիչ փընթփընթաց,

Ու մուշտարու վըրա թընդաց.
— Ցուրտը տարա՞վ… վա՜հ, տընա՛շեն,
Չես թող անում մի շունչ քաշեն.
Հեշտ բան հո չի՞, հըլա նոր եմ
Ցըրցամ տըվել, թե որ կարեմ:

— Դե հե՛ր օրհնած, էտե՛նց ասա,
Էդ բարկանալդ էլ ընչի՞ս ա:
Փող եմ տըվել, վախտին կարի,
Թե չէ` ասա, էգուց արի:
Համ ասում ես, համ չես կարում,

Համ խոսում ես, վըրես գոռում,
Հա՛մ, հա՛մ, հա՛մ, հա՛մ,
Քանի, ախպեր, գընամ ու գամ…
Ասավ Քուչին ու նեղացած
Վերադարձավ գլուխը բաց:

III
Մին էլ եկավ, դարձյալ չըկար.
Էս անգամը դիպան իրար.
Էլ անպատիվ, անկարգ խոսքեր,
Էլ հին ու նո՜ր, էլ հերն ու մե՜ր,
Էլ գող Փիսո՜, էլ քաչալ Շո՜ւն…

Բանը հասավ դիվանբաշուն:
Շունը մինչև գընաց, եկավ,
Ուստա Կատուն կոտըրն ընկավ,
Գըլուխն առավ ու մի գիշեր
Հայդե՛, կորավ. էն կորչիլն էր․․․

IV
Էն օրվանից մինչև օրս էլ
Շունն էս բանը չի մոռացել,
Մըտքում հըլա դեռ պահում ա,
Որտեղ Կատվին պատահում ա,
Վեր ա թըռչում, վըրա վազում,

Իրեն մորթին ետ ա ուզում.
Իսկ սևերես Կատուն հանկարծ
Ետ ա դառնում ու բարկացած
Փըշտացնում ա. մըթամ նոր եմ
Ցըրցամ տըվել, թե որ կարեմ:

Тыква

wУ одной бабушки вырос чудо сад. Там росли яблоии, груши, персики, абриксы, сливы.  Ну просто загляденье.  Никто из прохожих не мог пройти равнодушно, не полюбовавшись. А посреди огорода вдоль тропинки к дому выросла огромная Тыква.

Бабушка как-то раз сидя в кресле вязала носки и услышала такой разговор.  Яаблоня любовалась своими плодами: «Ой, какие красивые наливные яаблочки.»

Груша восхищалась:«Ах какие сочные груши.» И так все деревья хвалили свои плоды. Вдруг они посмотрели вниз и увидели тыкву, и стали весело смеяться над ней.

—O, какая уродина! Огромная и ненужная как камень, только мешается под ногами. Ни красоты, ни пользы зачем она здесь

—Тогда бабушка позвала всех соседних дeтей. Усадила за стол и стала говорить: «Яблоками и грушами дeтей не накормишь. А вот смотрите, что можно приготовить из Тыквы. Бабушка натёрла Тыкву и сварила кашу. Мельница намолола муки, а печка испекла каравай. И обед готов. Дальше из Тыквы сварила варенье—вот и чаепитие готово. И всего очень много вкусного, а самое главное полезного можно приготовить из Тыквы.

После этого все прекрасные деревья стали уважительно относиться к Тыкве.