Այս տարվա մաթեմատիկաի դասերը շատ հետաքրքիր էին: Մենք սովորել էնք կոտորակներ, խնդիրներ լուծել, և այլ լիքը բաներ: Ինձ համար շատ լավ է Ընկեր Սմբատի հետ աշխատել, մենք դասերի մի մասը անցկացրել էնք դրսում:
Մաթեմի բաժնի հղումը
Месяц: Май 2021
Դավիթի կյանքը
1-ին մաս
Կարդա տեքստը և պատասխանիր տրված հարցերին:
Դավիթի կյանքը գրեթե հրաշալի էր. նա իրենց բակում շատ ընկերներ ուներ, որոնց հետ ամեն օր` դասերից հետո, գնում էր գնդակ խաղալու: Միայն թե Դավիթը մի մեծ խնդիր ուներ. դա նրա փոքր քույրն էր` Լիլին: Լիլին ոչ մի կերպ չէր կարողանում հասկանալ, որ Դավիթին ու նրա ընկերներին բոլորովին դուր չի գալիս, որ ինքը միշտ նրանց հետ է լինում: Հենց տղաները դուրս էին գալիս բակ, Լիլին իր փոքրիկ ոտիկներով (վազել) նրանց մոտ և ուրախ-ուրախ ցատկոտելով` հայտնում.
— Ես եկա¯…
Բոլորը հոգոց էին հանում: Իրականում աղջիկը առանձնապես նեղություն չէր տալիս նրանց. շատախոս չէր, չէր նվնվում, չէր խառնվում նրանց խաղերին: Ճիշտն ասած, շատ բան չէր էլ կարող անել: Այնքան փոքրիկ էր, որ ո՛չ կարող էր գնդակ խաղալ, ո՛չ ծառերը մագլցել, միայն իր սև աչիկներով լուրջ նայում էր տղաներին, և ուր նրանք գնում էին, ինքն էլ նրանց հետևից գնում էր:
Դավիթը փորձում էր մորը համոզել, որ Լիլիին չթողնի իրենց հետևից գալ:
— Ինչո՞ւ պիտի իմ քույրը միշտ մեզ հետ լինի,- հարցնում էր նա,- ինչո՞ւ Արմենի քույրը չի գալիս, Հակոբի քույրը չի գալիս:
Մայրը ծիծաղում էր.
— Արմենի քույրը ընդամենը վեց ամսական է, Հակոբը ընդհանրապես քույր չունի… Քո բախտն այդ հարցում չի բերել:
Մի օր Դավիթը ուզում էր տղաների հետ գնդակ խաղալ: Սկզբում նրանք մի ծանր գնդակ ունեին: Բայց մի անգամ այդ գնդակը Սարգիս քեռու պատուհանը կոտրեց: Ի¯նչ պատմության մեջ ընկան:
Գնդակն էլ այլևս հետ (չստանալ): Հիմա արդեն թեթև գնդակով էին խաղում: Այդ օրը տղաները դեռ նոր էին դուրս եկել, երբ Լիլին սովորականի պես վազեց նրանց մոտ ու ասաց.
— Ես եկա¯…
Տղաները, ինչպես միշտ, ձևացրին, թե նրան չեն նկատում: Նրանք սկսեցին խաղալ: Տղաներից մեկը այնպես ուժգին հարվածեց գնդակին, որ այն այս անգամ էլ (ընկնել) Սարգիս քեռու բակը:
Նրանք վազելով մոտեցան ցանկապատին և տեսան գնդակը խոտերի մեջ` այնքան հեռու, որ ձեռք չէր հասնի: Հակոբը փորձեց անցնել ցանկապատի ճաղերի արանքով, բայց չկարողացավ:
— Ես չեմ կարող անցնել,- հուսահատ ասաց նա,- ցանկապատը շատ խիտ է: Եվ մեզանից ոչ մեկը չի կարող:
Իրավիճակն անելանելի էր: Բոլորից շատ Դավիթն էր տխրել:
— Այս ամենը Լիլիի պատճառով եղավ,- ասաց նա,- Տիգրանը այդքան ուժեղ խփեց գնդակին, որովհետև Լիլիի վրա էր բարկացել:
— Մի նայեք Լիլիին, տեսեք, թե նա ինչ փոքրիկ է,- ասաց Արմենը, — Լիլի, այստեղ արի:
Լիլին վազելով եկավ` ասելով.
— Ես եկա¯…
Հեշտությամբ մտնելով ճաղերի արանքից` Լիլին դուրս բերեց գնդակը ու հանձնեց հիացած տղաներին: Դավիթը հպարտությամբ նայում էր նրան, հետո ասաց.
— Ես քեզ գնդակ խաղալ (սովորեցնել):
1.Նշի՛ր երկու բան, որոնցով նկարագրվում է Լիլին: 1 միավոր
Փոքրիկ և սև աչուկներով:
2.Ո՞րն էր Դավիթի հիմնական խնդիրը: 0,5 միավոր
ա) Հարևանը գնդակը հետ չէր տալիս:
բ) Քույրն ամեն տեղ ուզում էր նրա հետ գնալ:
գ) Ընկերը կորցրել էր Դավիթի միակ գնդակը:
դ) Մայրը բարկանում էր, երբ ինքը քրոջ հետ կոպիտ էր վարվում:
3.Ուշադի՛ր կարդա տեքստի երկխոսությունները և պատասխանի՛ր տրված հարցերին:
Ի՞նչ է պատասխանում մայրը տղայի հարցին: 0,5 միավոր
1) Նրա ընկերներից ոչ մեկը քույր չունի:
2) Ընկերների մայրերը աղջիկներին թույլ չեն տալիս բակ դուրս գալ:
3) Նրանցից մեկը քույր չունի, իսկ մյուսինը դեռ շատ փոքրիկ է:
4) Լիլին իրենց բոլորովին չի խանգարում, չի նվնվում և խաղերին չի խառնվում:
- Ըստ Դավիթի` ինչո՞վ էր մեղավոր Լիլին, որ գնդակը հարևանի բակն ընկավ: 1 միավոր
Որ Լիլին բարկացրել էր Տիգրանին:
5.Ինչո՞ւ տղաները չէին կարող հարևանին խնդրել, որ գնդակը վերադարձնի: 1 միավոր
Որովհետև արդեն մեկ անգամ գնդակով վնասել էին հարևանի պատուհանը:
- Ինչո՞վ օգնեց փոքրիկ աղջիկը տղաներին: 1 միավոր
Նա անցավ ճաղերի արանքով և բերց գնդակը: - Ինչի՞ց ենք մենք իմանում, որ եղբոր վերաբերմունքը նրա հանդեպ փոխվեց: 1 միավոր
Նա հպարտ էր: - Տեքստից դո՛ւրս գրիր 1 հարցական նախադասություն: 0,5 միավոր
Ինչու՞ պիտի իմ քույրը միշտ մեզ հետ լինի:
2-րդ մաս
Կատարի՛ր տրված առաջադրանքները:
1.Տրված բառակապակցությունների ընդգծված բառերում բաց թողնված տառի տեղում դատարկ վանդակ է: Արտագրիր ընդգծված բառերը` դատարկ վանդակի փոխարեն լրացնելով բաց թողած տառը: 1 միավոր
տաք հագուստ
հմուտ որսորդ
լայն միջանցք
երկարավիզ ընձուղտ
2.Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական: 0,5 միավոր
Վերադարձին մի անտառի մեջ թագավորը հանդիպեց մի ծերունու:
3.Տրված նախադասության մեջ բաց է թողնված մեկ կետադրական նշան: Արտագրիր այդ նախադասությունը և դիր բաց թողնված կետադրական նշանը: 0, 5 միավոր
Այդ երկրում բարձր ծառերով մի անտառ կար, որը հասնում էր մինչև կապուտակ ծովի ափը:
4.Ո՞ր բառի իմաստն է`փորելով գետնի տակից որևէ հին բան հանել: 0, 5 միավոր
1) պեղել
2) զննել
3) նշմարել
4) կերտել
5.Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը` ըստ կազմության: 0,5 միավոր
1) աշխարհամաս – հոդակապով բարդ բառ
2) զարմանալի – վերջածանցավոր բառ
3) ջրհոր – անհոդակապ բառ
4) մատիտ – ածանցավոր բառ
6.Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված: 0,5 միավոր
1) դպրոց – իր ցույց տվող գոյական
2) այգի – ածական
3) թեև – շաղկապ
4) երեսուն – թվական
7.Արտագրիր նախադասությունը` փակագծերում տրված բառերը ձևափոխելով և տեղադրելով բաց թողած տեղերում: 1 միավոր
Նա տեսավ, որ խանութից դուրս գալիս հայրը մի ծանոթի հանդիպեց:
(խանութ, ծանոթ)
Դավիթի կյանքը
Մի տղա կար, այդ տղաի անունը Դավիթ էր: Դավիթը երբ դպրոցից գալիս էր, և գնում էր գնդակ խաղալու: Դավիթի կյանքը հրաշալի էր, բայց նա մի խնդիր ուներ: Այդ խնդիրը նրա փոքրիկ քույրիկ Լիլին էր: Լիլին չէր կարողանում ոբմի բան անել, որովհետև նա շատ փոքր էր, միայն նա իր սև աչուկներով նայում էր նրանց և ուր գնում էին նրանք իր ետևից գնում էր: Դավիթը մի անգամ իր մայրիկին ասաց:
— Ինչու իմ ընկերների քույրիկները չէն գալիս մեր ետևից, մենակ իմ քույրիկն է գալիմ իմ ետևից:
Մի օր տղաները նորից զբոսնում էին իհարկե Լիլին էլ էր զբոսնում: Եվ նրանք մի դիք էին իջնում Լիլին ուզեցավ վազել և գլորվեց դքից, և տղաները վազեցին նրա ետևից: Տղաները գնխցին տեսան, որ Լիլին ոտքը կոտրել է: Եվ այդ օրվանից Լիլին էլ չէր զբոսնում տղանըրի հետ:
<> по скаске Д. Родари.
Джованни был очень рассеянным мальчиком. Однажды он пошёл гулять и мама его предупредила, чтоб он был осторожен и внимателен на дороге, во дворе.
Джовани выбежал из дома. Всё время останавливался, ощупывал себя и радовался, что всё на месте и ничего не потерял. И так он был доволен от своей внимательностью, что запрыгал от радости. А потом он стал заглядываться на машины, на облака, птичек. И тут началис неприятности. Бегая за хромой собакой, онпотерял руку, ища палцый, он нашёл пустую банку. Затем потерял ногу, нос, ухо. Тогда, кто нашли какой-то кусочек Джованни, столи относить к его маме.
— Ну, где вы ещё найдёте такого рассеянного мальчика, как мой Джовани .
И вдруг приходит дедушка в шляпе и палочкой. И скаазал: я принёс ему подарок, Который станет, очень важным для Джовани, и всё его тело благодаря этому подарку будет в безопасности. Я подарю ему собранность, внимателность, ответственность. Ведь эти качества позволяют не только контролировать себя, а также нести ответственность за других.
Домашнаяя работа
Составьте из данных слов предложения и запишите.
а). друзья, песни, в хоре, весёлые, Мои, поют;
Мои друзья в хоре поют весёлые песни .
б). играть, не разрешал, своими, игрушками, Малыш, со;
Малыш не разрешал играть со своими игрушками .
в). любили, в роще, Дети, собирать, гулять, и, грибы;
Дети в роще любили гулять и грибы собирать.
г). стран, тёплых, и, вернулись, начали, из, вить, Птицы, гнёзда;
Птицы из тёплых стран вернулись и начали вить гнёзда .
Выберите правильный вариант:
Первое… а) воскресенье; б) день; в) книга
Четвёртый… а) число; б) класс; в) чашка
Второй… а) здание; б) этаж; в) дверь
Десятое… а) вопрос; б) дело; в) улица
Седьмая… а) номер; б) комната; в) окно
Третий… а) ребёнок; б) число; в) страница
Третья… а) яблоко; б) сын; в) дочка
Первый… а) класс; б) слово; в) буква
Выберите правильный вариант:
Какое небо? а) синяя; б) синее; в) синий
Какой цветок? а) красный; б) красная; в) красное
Какая ночь? а) чёрный; б) чёрное; в) чёрная
Какой ресторан? а) хороший; б) хорошая; в ) хорошее
Какой дом? а) новый; б) новая; в) новое
Какое платье? а) белая; в) белое; в) белый
Какая мама? а) молодая; б) молодой; в) молодое
Какая вода? а) голубое; б) голубой; в) голубая
Какой чай? а) чёрное; б) чёрный; в) чёрная
Какая машина? а) хороший; б) хорошая; в) хорошее
Какое яйцо? а) жёлтый; б) жёлтое; в) жёлтая
Какой цвет? а) коричневый; б) коричневая; в) коричневое
Какое вино? а) красная; б) красный; в) красное
Какой день? а) добрый; б) добрая; в) доброе
Какое утро? а) серое; б) серый; в) серая
Какой стул? а) зелёный; б) зелёное; в) зелёная
Էքզյուպերի ՓՈՔՐԻԿ ԻՇԽԱՆԸ
Հինգերորդ օրը բացահայտեցի փոքրիկ իշխանի կյանքից ևս մի գա□տնիք, ու դարձյալ գառնուկի շնորհիվ: Առանց որևէ նախաբանի, նա ինձ մի անսպասելի հարց տվեց, որը, երևի, երկար մտորումների արդյունք էր:
— Եթե գառնուկը թփեր է ուտում, ուրեմն ծաղիկներ է՞լ (ուտել):
— Ոչխարն ուտում է ամեն ինչ:
— Հա՞, նույնիսկ փշո՞տ ծաղիկներ:
— Բա փշերն ինչի՞ համար են:
Ես չգիտեի: Այդ պահին ես շատ էի զբաղված. փորձում էի դուրս քաշել շարժիչի մեջ լռված հեղույսը: Եվ շատ անհանգիստ էի, որովհետև օդանավիս անսարքությունն ավելի ու ավելի վտանգավոր էր դառնում, իսկ օր օրի պակասող խմելու ջուրը նշան էր, որ վեր□ը լավ չի լինելու:
— Բա փշերն ինչի՞ համար են:
Փոքրիկ իշխանն իր տված հարցերը երբեք անպատասխան չէր թողնում: Փչացած հեղույսի պատճառով տրամադրությունս ընկել էր, և ես հենց այնպես պատասխանեցի.
— Փշերը ոչ մի բանի պետք չեն, փշերի օգնությամբ ծաղիկներն ընդամենը արտահայտում են իրենց չարությունը:
— Ի՜նչ ես ասում…
Եվ փոքր-ինչ լռելուց հետո մի տեսակ հիշաչարությամբ նետեց.
— Չե՛մ հավատում: Ծաղիկները թույլ են: Եվ շատ միամիտ են:
Հինգերորդ օրը բացահայտեցի փոքրիկ իշխանի կյանքից ևս մի գա□տնիք, ու դարձյալ գառնուկի շնորհիվ: Առանց որևէ նախաբանի, նա ինձ մի անսպասելի հարց տվեց, որը, երևի, երկար մտորումների արդյունք էր:
— Եթե գառնուկը թփեր է ուտում, ուրեմն ծաղիկներ է՞լ (ուտել):
— Ոչխարն ուտում է ամեն ինչ:
— Հա՞, նույնիսկ փշո՞տ ծաղիկներ:
— Բա փշերն ինչի՞ համար են:
Ես չգիտեի: Այդ պահին ես շատ էի զբաղված. փորձում էի դուրս քաշել շարժիչի մեջ լռված հեղույսը: Եվ շատ անհանգիստ էի, որովհետև օդանավիս անսարքությունն ավելի ու ավելի վտանգավոր էր դառնում, իսկ օր օրի պակասող խմելու ջուրը նշան էր, որ վեր□ը լավ չի լինելու:
— Բա փշերն ինչի՞ համար են:
Փոքրիկ իշխանն իր տված հարցերը երբեք անպատասխան չէր թողնում: Փչացած հեղույսի պատճառով տրամադրությունս ընկել էր, և ես հենց այնպես պատասխանեցի.
— Փշերը ոչ մի բանի պետք չեն, փշերի օգնությամբ ծաղիկներն ընդամենը արտահայտում են իրենց չարությունը:
— Ի՜նչ ես ասում…
Եվ փոքր-ինչ լռելուց հետո մի տեսակ հիշաչարությամբ նետեց.
— Չե՛մ հավատում: Ծաղիկները թույլ են: Եվ շատ միամիտ են: Նրանք ամեն կերպ (փորձել) համար□ակ երևալ: Նրանց թվում է, թե իրենց փշերով կարող են բոլորին վախեցնել:
Ես ոչինչ չպատասխանեցի: Այդ պահին միտքս ուրիշ տեղ էր. «Եթե հեղույսը դուրս չեկավ, մուրճով կխփեմ ու ջար□ելով կհանեմ»: Փոքրիկ իշխանը նորից մտքերս իրար խառնեց.
— Եվ դու կարծում ես, թե ծաղիկները…
— Չէ՛, չէ՛: Ես ոչինչ չեմ կարծում: Ես քեզ հենց այնպես ասացի: Հիմա լուրջ գործով եմ զբաղված:
Նա ապշած ինձ նայեց.
— Լուրջ գո՜րծ:
Փոքրիկ իշխանը (նայել) ձեռքիս մուրճին, քսայուղի մեջ թաթախված մատներիս և այն առարկային, որի վրա կռացել էի, և որը նրան չափազանց տգեղ էր թվում:
— Այնպես ես խոսում, կարծես մեծահասակ լինես:
Այդ խոսքերից մի քիչ (ամաչել): Իսկ նա շարունակեց անողոք շեշտով:
— Չեղա՛վ, դու ամեն ինչ շփոթում ես…Դու խառնում ես ամեն ինչ:
Նա իսկապես շատ էր բարկացել: Քամին խաղում էր նրա ոսկեգանգուր մազերի հետ:
— Ես մի մոլորակ գիտեմ որտեղ մորեգույն դեմքով մի մարդ է ապրում: Նա ոչ մի անգամ ծաղկից հոտ չի քաշել: Ոչ մի անգամ աստղերին չի նայել: Երբեք ոչ մեկի չի սիրել: Նա միշտ զբաղված է եղել թվեր գումարելով: Եվ ամբողջ օրը քեզ նման անընդհատ նույն բանն է կրկնում. «Ես լո՜ւրջ մարդ եմ, ես լո՜ւրջ մարդ եմ», և գոռոզությունից փքվում է: Բայց նա մարդ չէ, նա սո՛ւնկ է:
— Ի՞նչ է:
— Սո՛ւնկ է:
Փոքրիկ իշխանը զայրույթից գունատվել էր:
1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը: (1 միավոր)
2.Ի՞նչ է նշանակում անհանգիստ բառը. (0,5 միավոր)
ա/հանգիստ չունեցող
բ/անհամբեր
գ/անընդհատ աշխատող
դ/անընդհատ հանգստացող
3.Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները. (1 միավոր)
ա/վտանգավոր —
բ/չարություն —
գ/թույլ —
դ/ տգեղ —
4.Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը. (0,5 միավոր)
ա/վտանգավոր — ածանցավոր
բ/անպատասխան- ածանցավոր
գ/մուրճ- ածանցավոր
դ/հաստափոր-բարդ
5.Տրված գոյականների դիմաց գրի՛ր դրանց հոգնակին. (1 միավոր)
ա/ծաղիկ —
բ/իշխան —
գ/քամի —
դ/փուշ —
6.Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Սխալ տարբերակն ընդգծի՛ր: (0,5 միավոր)
ա/մորեգույն-ածական
բ/ծաղիկ-գոյական
գ/հինգ -թվական
դ/ոսկեգանգուր-գոյական
7.Դու՛րս գրիր տեքստում փակագծերի մեջ դրված բայերը և դիմացը գրի՛ր անհրաժեշտ ձևերը (համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին): (1 միավոր)
8.Գտի՛ր տրված նախադասության ենթական և ստորոգյալը: (1 միավոր)
Քամին խաղում էր նրա ոսկեգանգուր մազերի հետ:
ենթակա —
ստորոգյալ —
9.Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն: (0,5 միավոր)
10.Տեքստում ընդգծված նախադասության մեջ դի՛ր բաց թողած կետադրական նշանը: (0,5 միավոր)
11.Ինչո՞ւ էր անհանգստացած Փոքրիկ իշխանը. (0,5 միավոր)
ա/որ ոչխարը կարող էր ուտել իր միակ ծաղկին:
բ/որ ինքնաթիռի շարժիչը անսարք էր:
գ/որ քամի էր:
դ/որ ինքնաթիռները թռչում են:
12.Հեղինակը Փոքրիկ իշխանի ո՞ր խոսքերից ամաչեց: (0,5 միավոր)
13.Փոքրիկ իշխանի կարծիքով ̀ ծաղիկների փշերն ինչի՞ համար են: (0,5 միավոր)
14.Ինչո՞ւ էր փչացել օդանավի շարժիչը: (1 միավոր)
ամեն կերպ (փորձել) համար□ակ երևալ: Նրանց թվում է, թե իրենց փշերով կարող են բոլորին վախեցնել:
Ես ոչինչ չպատասխանեցի: Այդ պահին միտքս ուրիշ տեղ էր. «Եթե հեղույսը դուրս չեկավ, մուրճով կխփեմ ու ջար□ելով կհանեմ»: Փոքրիկ իշխանը նորից մտքերս իրար խառնեց.
— Եվ դու կարծում ես, թե ծաղիկները…
— Չէ՛, չէ՛: Ես ոչինչ չեմ կարծում: Ես քեզ հենց այնպես ասացի: Հիմա լուրջ գործով եմ զբաղված:
Նա ապշած ինձ նայեց.
— Լուրջ գո՜րծ:
Փոքրիկ իշխանը (նայել) ձեռքիս մուրճին, քսայուղի մեջ թաթախված մատներիս և այն առարկային, որի վրա կռացել էի, և որը նրան չափազանց տգեղ էր թվում:
— Այնպես ես խոսում, կարծես մեծահասակ լինես:
Այդ խոսքերից մի քիչ (ամաչել): Իսկ նա շարունակեց անողոք շեշտով:
— Չեղա՛վ, դու ամեն ինչ շփոթում ես…Դու խառնում ես ամեն ինչ:
Նա իսկապես շատ էր բարկացել: Քամին խաղում էր նրա ոսկեգանգուր մազերի հետ:
— Ես մի մոլորակ գիտեմ որտեղ մորեգույն դեմքով մի մարդ է ապրում: Նա ոչ մի անգամ ծաղկից հոտ չի քաշել: Ոչ մի անգամ աստղերին չի նայել: Երբեք ոչ մեկի չի սիրել: Նա միշտ զբաղված է եղել թվեր գումարելով: Եվ ամբողջ օրը քեզ նման անընդհատ նույն բանն է կրկնում. «Ես լո՜ւրջ մարդ եմ, ես լո՜ւրջ մարդ եմ«, և գոռոզությունից փքվում է: Բայց նա մարդ չէ, նա սո՛ւնկ է:
— Ի՞նչ է:
— Սո՛ւնկ է:
Փոքրիկ իշխանը զայրույթից գունատվել էր:
1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը: (1 միավոր)
Գաղտնիք, վերջը, համարձակ, ջարդելով:
2.Ի՞նչ է նշանակում անհանգիստ բառը. (0,5 միավոր)
ա/հանգիստ չունեցող
բ/անհամբեր
գ/անընդհատ աշխատող
դ/անընդհատ հանգստացող
3.Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները. (1 միավոր)
ա/վտանգավոր —անփորձանք
բ/չարություն —բարություն
գ/թույլ —ուժեղ
դ/ տգեղ —գեղեցիկ
4.Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը. (0,5 միավոր)
ա/վտանգավոր — ածանցավոր
բ/անպատասխան- ածանցավոր
գ/մուրճ- ածանցավոր
դ/հաստափոր-բարդ
5.Տրված գոյականների դիմաց գրի՛ր դրանց հոգնակին. (1 միավոր)
ա/ծաղիկ —ծաղիկներ
բ/իշխան —իշխաններ
գ/քամի —քամիներ
դ/փուշ —փշեր
6.Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Սխալ տարբերակն ընդգծի՛ր: (0,5 միավոր)
ա/մորեգույն-ածական
բ/ծաղիկ-գոյական
գ/հինգ -թվական
դ/ոսկեգանգուր-գոյական
7.Դու՛րս գրիր տեքստում փակագծերի մեջ դրված բայերը և դիմացը գրի՛ր անհրաժեշտ ձևերը (համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին): (1 միավոր)
կուտի, փորձում են, նայեց, ամաչեցի
8.Գտի՛ր տրված նախադասության ենթական և ստորոգյալը: (1 միավոր)
Քամին խաղում էր նրա ոսկեգանգուր մազերի հետ:
ենթակա — Քամի
ստորոգյալ — խաղում էր
9.Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն: (0,5 միավոր)
Պատմողական՝
Հինգերորդ օրը բացահայտեցի փոքրիկ իշխանի կյանքից ևս մի գաղտնիք, ու դարձյալ գառնուկի շնորհիվ:
Հարցական՝
Բա փշերն ինչի՞ համար են:
10.Տեքստում ընդգծված նախադասության մեջ դի՛ր բաց թողած կետադրական նշանը: (0,5 միավոր)
Ես մի մոլորակ գիտեմ, որտեղ մորեգույն դեմքով մի մարդ է ապրում:
11.Ինչո՞ւ էր անհանգստացած Փոքրիկ իշխանը. (0,5 միավոր)
ա/որ ոչխարը կարող էր ուտել իր միակ ծաղկին:
բ/որ ինքնաթիռի շարժիչը անսարք էր:
գ/որ քամի էր:
դ/որ ինքնաթիռները թռչում են:
12.Հեղինակը Փոքրիկ իշխանի ո՞ր խոսքերից ամաչեց: (0,5 միավոր)
Հեղինակը ամաչեց, երբ Իշխանը ասաց․
— Այնպես ես խոսում, կարծես մեծահասակ լինես:
13.Փոքրիկ իշխանի կարծիքով ̀ ծաղիկների փշերն ինչի՞ համար են: (0,5 միավոր)
Իշխանի կարծիքով փշերն նրա համար են, որպեսզի ծաղիկները պաշտպանվեն ուրիշներից։
14.Ինչո՞ւ էր փչացել օդանավի շարժիչը: (1 միավոր)
Օդանավի շարժիչը փչացել էր, որովհետև մեջը հեղույս կար։
Վագրեր
Ինքնաստուգում։ Ստուգիր երեկվա գրած աշխատանքդ։ Քո գրածը համեմատիր տրված տեքստի հետ, գտիր սխալներդ, ուղղիր, ապա կատարիր տրված առաջադրանքները։
Վագրերն ապրում են Ասիայում։ Թփուտների հետևում շատ հաճախ կարելի է լսել նրանց ահարկու ձայները։ Նրանք ընտանի կատուների ցեղակիցներն են։
Նա լավ որսորդ է։ Նրա հզոր ժանիքներից հազվադեպ կարող է փրկվել նա, ում վրա հարձակվել է գիշատիչը։
Նրա սիրելի որսն են եղջերուները, վայրի խոզերը։
Նա ուտում է երեսունից հիսուն կիլոգրամ միս։ Նրանց մեծ մասը որսում է անտառի թույլ և հիվանդ կենդանիներին, որի համար նրանց անվանում են անտառի սանիտարներ։
Կար ժամանակ, որ վագրերը շատ-շատ էին, իսկ այժմ քիչ են, որի համար նրա որսը արգելված է։ Նրան բռնում են թանկարժեք մորթու համար։ Նրա մորթուց մուշտակներ են կարում:
Իմ գրածը
Վագրերն ապրում էն Ասիայում: Թպուտների հետևում շատ հաճախ կարելի է լսել նրանց ահարկու ձայները: Նրանք ընտանի կատուների ցեղակիցներն էն: Նա լավ որսորդ է: Նրա հզոր ժանիքներից հազվադեպ կարող է փրկվել նա, ում վրա հարձակվել է գիշատիչը: Նրա սիրելի որսն էն եղջերուները, վայրի խոզերը: Նա ուտում է երեսունից-հիթսուն կգ. միս: Նրանց մեծ մասը որսում է անտառի թույլ և հիվանդ կենդանիներին, որի համար նրանց անվանում էն անտառի սանիտարներ: Կար ժամանակ, որ վագրերը շատ շատ էին, իսկ այժմ քիչ էն: Որի համար նրա որսը արգելված է: Նրան բռնում էն թանկարժեք մուրթու համար: Նրա մորթուց մշտակներ էն կարում:
Իմ սխալները
Են-էն, թփուտների-թպուտների մշտակներ-մուշտակներ, հիսուն-հիթսուն, երեսունից հիսուն կիլոգրամ միս-երեսունից-հիթսուն կգ.
- Դուրս գրիր քո սխալ գրված բոլոր բառերը, ուղղիր, ապա այդ բառերով կազմիր բառակապակցություններ, նախադասություններ։
- ԻՆչո՞ւ է արգելված վագրերի որսը:
- 3. Համացանցից օգտվելով, վագրերի մասին երեքից չորս նախադասությամբ հետաքրքիր տեղեկություն հայթայթիր և պատճենի՛ր։
Ամփոփում
12×11=132
21×7=147
14×15=210
16×7=112
5000:2=2500
620:2=310
Կոտորակները գրեք աճման կարգով
1/4, 3/4, 2/4, 4/4
1/4, 2/4, 3/4, 4/4
Կոտորակները գրեք նվազման կարգով
11/2, 11/5, 11/3, 11/7, 11/9, 11/10
11/2, 11/3, 11/5, 11/7, 11/10:
Համեմատեք կոտորակները
5/3 < 5/2
4/5 > 2/5
15/7 > 15/8
6/9 < 8/9
21/25 < 24/25
42/16 > 42/30
19/30 > 4/30
21/100 < 54/100
Լեոնարդո դա Վինչի. Նկարիչ թե Գյուտարար
1452 թվականի ապրիլի 15-ն էր: Ժամը 22-ն անց էր 30րոպե: Շաբալ օրեր էր, և Իտալիայի Ֆլորենցիա քաղաքի մոտ գտնվող Վինչի գյուղում ձիթենիների մեջ թաքնված մի համեստ տան մեջ, մը հանճար ծնվեց: Այդ պակհին նա լոկ մի ապորինի ծնունդ էր՝ ամոթի կնիքը վրան: Մարդիկ դեռևս շատ հեռու էին այդ իրողությունից, որ Վինչին պետք է դառնալ ամենահանճարներից մեկը: Այսօր, երբ այդ օրից ավելի քան 500 տարի անցել է, Լեոնարդոն շարունակում է մնալ բազմաթիվ մարդկանց կուռքը: Նա, ով նկարիչ էր, քանդակագործ, երաժիշտ, ճարտարապետ, գիտնական և գյուտարար: Սակայն Վինչին շատ տխուր մանկություն է ունեցել: Մի քանի օր հետո նրան լքեց նրա մայրը, իսկ հայրը, որ ամուսնացել էր ուրիշ կնոջ հետ, նա իր կյանքի սռաջին տարիներին հազվադեպ էր տեսնում: Ի վերջո, այդ տարիներին իր տատիկն ու պապիկը գրել-կարդալ սովորեցրեցին:
Թեստային աշխատանք. Մարկ Տվեն. Թոմ Սոյերի արկածները.
Երկուշաբթի առավոտյան Թոմն իրեն շատ դժբախտ զգաց: Նա միշտ իրեն դժբախտ էր զգում, որովհետև այդ օրով էին սկսվում մի նոր շա□աթվա տանջանքները դպրոցում: Նա այդ օրը ցանկանում էր, որ ընդհանրապես կիրակի չլիներ. գերության մեջ լինելը դրանով ավելի ատելի էր դառնում:Թոմը պա□կած մտածում էր: Հանկարծ նա ցանկացավ հիվանդ լինել. Այդպիսով կարող էր դպրոց չգնալ և տանը մնալ: Այստեղ ինչ-որ անորոշ հնարավորություն կար: Նա ինքն իրեն ստուգեց: Ոչ մի տեղը չէր ցավում: Նորից ստուգեց: Այս անգամ թվաց, թե փորացավի նշաններ կան, և նա դրանց հետ որոշակի հույս կապեց: Բայց շուտով այդ նշանները թուլացան և հետզհետե ամբողջովին անհետացան: Թոմը նորից սկսեց մտածել: Հանկարծ մի նոր բան հայտնաբերեց: Վերևի ատամներից մեկը շարժվում էր: Դա արդեն մեծ բախտ էր: Որպես սկիզբ նա ուզում էր տնքալ, երբ մտածեց, որ եթե սկսի այդ պատճառաբանությամբ, մորաքույրն այդ ատամը կքաշի, և դա ցավ կպատճառի: Նա որոշեց ատամը պահել որպես պահեստային ցավ և ուրիշ պատրվակ գտնել: Որոշ ժամանակ ոչ մի բան չգտավ, հետո հիշեց բժշկի պատմած մի հիվանդության մասին, որ մեկին մի քանի շաբաթով անկողին էր գցել՝ միաժամանակ սպառնալով մատի կորստով: Նա վերմակի տակից հանեց ոտքը սկսեց ուսումնասիրել վիրավոր մատը: Բայց այդ հիվանդության նշանները չգիտեր: Այնուամենայնիվ արժեր փոր□ել, և նա սկսեց եռանդով տնքալ: Իսկ Սիդը շարունակում էր անտեղյակ մնալ ու քնել: Թոմն ավելի խորը տնքաց, և նրան թվաց, որ մատն իրոք ցավում է: Ոչ մի արձագանք Սիդի կողմից: Մինչ այդ Թոմի շունչը կտրվեց: Նա մի փոքր հանգստացավ, ուժ հավաքեց ու տնքոցների հիանալի մի շարք արձակեց: Սիդը շարունակում էր խռմփալ: Թոմի համ□երությունն սպառվեց: Նա կանչեց՝ Սի՜դ, Սի՜դ, և եղբորը շարժեց: Դա ազդեց, և Թոմն սկսեց դարձյալ տնքալ: Սիդը հառաչեց ձգվեց հենվեց արմունկին և Թոմին նայեց: Թոմը շարունակում էր տնքալ: Սիդը ձայնեց նրան.
— Թո՜մ, լսի՜ր, Թո´մ:
Պատասխան չկար:
— Լսի՜ր, Թո´մ, ի՞նչ է պատահել, Թո´մ:
Նա շարժեց եղբորը՝ մտահոգ նայելով դեմքին:
— Թո՜ղ, Սի´դ, հանգիստ թող ինձ:
— Ի՞նչ է պատահել, Թո´մ, գնա՞մ, մորաքրոջը կանչեմ:
— Ո՜չ, հարկավոր չէ. գուցե կամաց-կամաց անցնի, ոչ մեկին մի՛ կանչիր:
— Բայց ես պարտավոր եմ: Այդպես մի տնքա, Թո´մ, սարսափելի է: Ինչքա՞ն ժամանակ է, որ դու այդ վիճակում ես:
— Ժամե՜ր, ա՜խ, ինձ ձեռք մի´ տուր, Սի´դ:
Բայց Սիդը իր հագուստները վերցրել ու գնացել էր մորաքրոջը կանչելու: Այժմ Թոմն իսկապես տառապում էր. այնպես լավ էր նրա երևակայությունն աշխատում, և այնքան բնական էին նրա տնքոցները:
- Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
շաբաթ, պառկած, փորձել, համբերություն
2.Գրի´ր տրված բառերի հականիշները.
ա) դժբախտ — բախտավոր
բ) ատելի — սիրելի
գ) հիվանդ — առողջ
դ)անհետանալ — վերադառնալ
3.Ի՞նչ է նշանակում տեքստում հանդիպող հետզհետե բառը:
ա) աստիճանաբար
բ) կարգին
գ) ավելի ուշ
դ)շատ ուշ
4.Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված տեսակը.
ա) դժբախտ-պարզ
բ) փորացավ-բարդ
գ) մորաքույր-բարդ
դ) հիվանդություն-ածանցավոր
5.Տեքստից դու՛րս գրիր մեկական պատմողական և բացականչական նախադասություն։
Պատմողական` Երկուշաբթի առավոտյան Թոմն իրեն շատ դժբախտ զգաց:
Բացականչական`Ո՜չ, հարկավոր չէ. գուցե կամաց-կամաց անցնի, ոչ մեկին մի՛ կանչիր:
6.Հոմանիշ զույգերից ո՞րն է սխալ.
ա) մտածել-մտորել
բ) փնտրել — որոնել
գ) լսել — ականջ դնել
դ) բնական – արհեստական
7.Վերնագրի´ր տեքստը:
Ես կվերնագրեի տեքստը <<Դերասան>>։
8.Տեքստում մուգ գրված նախադասության մեջ բաց են թողած կետադրական նշաններ: Լրացրո՛ւ դրանք:
9.Գրի´ր մեկ բառով.
ա) մոր քույրը — Մորաքույր
բ) միտք անել — մտածել
գ) ման գալ — որոնել
դ) որոշում կայացնել — որոշել
10.Թոմն ինչո՞ւ չէր սիրում կիրակի օրերը: Տեքստում ընդգծի՛ր այդ հատվածը:
Սիդը հառաչեց, ձգվեց հենվեց արմունկին և Թոմին նայեց:
11. Ինչո՞ւ էր Թոմն ուզում հիվանդ լինել:
Թոմն ցանկանում էր հիվանդ լինել, որպեսզի չգնար դպրոց։
12. Թոմը որոշեց սկզբից չասել ատամի մասին, որովհետև ̀
ա) հարմար չէր գտնում նման պատճառաբանությունը
բ) պահում էր որպես պահեստային ցավ
գ) չէր մտածել այդ մասին
դ) մի անգամ արդեն նման պատճառաբանություն արել էր
13. Ովքեր սիրեցին Թոմ Սոյերին և Հեքլբերի ֆինին, ուղարկում եմ գրքի և ֆիլմի հղումները, կարող եք ազատ ժամանակ կարդալ և դիտել:
Անդրեասյան Արայիկ 